Δαίμων Δαήμων
Τα κόμματα δεν απευθύνονται σε πολίτες. Δεν απευθύνονται καν σε ψηφοφόρους. Όσον αφορά στα καθ’ υμάς, απευθύνονται σε πελάτες, στην καλύτερη των περιπτώσεων. Όταν μιλούν για κρίση του πολιτικού συστήματος στην πραγματικότητα αναφέρονται στα προβλήματα και τις αδυναμίες των μαγαζιών τους σε σχέση με την «πολιτική αγορά»…. Στην “αποχώρηση” των οπαδών τους ή στην “απώλεια” ελέγχου τους…. «Όποιος φεύγει από το μαντρί…..». Μην ξεγελιέστε, ο πολίτης δεν είναι συμπαθής στους κομματικούς. Ειδικότερα για τους κομματικούς μηχανισμούς, ο ευφυής είναι persona non grata. Η εξουσία έχει μια παθολογική σχέση με την ευφυΐα και το ταλέντο. Την θέλει σύμμαχό της και υπηρέτη της αλλά απεξαρτημένη από την αρετή και την φιλοδοξία, πράγμα που είναι εντελώς αφύσικο. Ουδείς αυθεντικά ευφυής επιθυμεί να εξουσιάζει και επομένως ούτε και να εξουσιάζεται. Κάθε αυθεντικά ευφυής επιδιώκει αυτοδίκαια την Αρετή, το Κύδος και το Κλέος. Η εξουσία δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την πολιτική, δεν είναι «πολιτική». Η εξουσία είναι αυτός ο παθολογικός αγώνας για την δύναμη και την κατανομή της. Η επιθυμία κάποιων ανθρώπων για δύναμη και για έλεγχο είναι παρά φύση. Οι εξουσιαστές είναι τόσο διεστραμμένοι και τόσο άρρωστοι που αναζητούν μονίμως «νομιμοποίηση» σε «φυσικά» ιδεολογήματα. Κραυγάζουν διαρκώς πως είναι στην φύση του ανθρώπου η επιδίωξη της δύναμης. Παρόμοιες κραυγές βγάζουν και οι εξουσιαζόμενοι -που είναι αποτυχημένοι εξουσιαστές- για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα.
Οι καθαρές και ελεύθερες ψυχές δεν μολύνονται.
Τα σύγχρονα συντάγματα αρχίζουν με διακηρύξεις των δικαιωμάτων, των οποίων η πρώτη φράση είναι είτε ένα θεολογικό πιστεύω είτε μια αναλογία: «Η φύση διέταξε… », ή «ο Θεός διέταξε» ή «Πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί ίσοι» (ο τελευταίος αυτός ισχυρισμός είναι, ούτως ή άλλως, εσφαλμένος: η ισότητα είναι δημιουργία των ανθρώπων που δρουν πολιτικά). Σε σύγκριση με τα ανωτέρω, οι αθηναϊκοί νόμοι περιλαμβάνουν ένα στοιχείο αξεπέραστης βαθύτητας: αρχίζουν πάντα λέγοντας: «έδοξε τη βουλή και τω δήμω», «Φάνηκε καλό, η καλοζυγισμένη γνώμη της βουλής και του λαού ήταν ότι…», και κατόπιν ακολουθεί το κείμενο του νόμου. Αυτό το έδοξε είναι εκπληκτικό, είναι αληθινά ο ακρογωνιαίος λίθος της δημοκρατίας. Δεν διαθέτουμε επιστήμη για το τι είναι καλό για την ανθρωπότητα, και δεν θα την αποκτήσουμε ποτέ. Αν υπήρχε, δεν θα έπρεπε να αναζητούμε τη δημοκρατία, αλλά μάλλον την τυραννία εκείνου που θα κατείχε την επιστήμη αυτή.
Κορνήλιος Καστοριάδης
Ε όχι λοιπόν απεχθή τέρατα της εξουσίας που μαζί με τους συνοδοιπόρους σας αντιεξουσιαστές «σκοτώνετε» την ομορφιά, δεν θα σωπάσω. Σας το φωνάζω με όλη την δύναμη της ψυχής μου: Η φύση του ανθρώπου είναι έλλογη και κατά συνέπεια η Αρετή είναι από την φύση της διδακτή. Δεν σας χαρίζω λοιπόν ούτε την αντιεξουσία, γιατί δεν είμαι Διάβολος (diavolo) αλλά Εωσφόρος.
Δεν είμαι ενάρετος – αν είμαι, γιατί έτσι πρέπει – γιατί το λέει κάποιος «ηθικός» κανόνας, αλλά γιατί είναι λογικό και με συμφέρει. Επιθυμώ και επιδιώκω την αρίστευση της πόλεως γιατί είναι ο μόνος δρόμος και τρόπος για να αριστεύσω. Δεν «φοβάμαι» μήπως ξεπέσω σε «Αλκιβιάδης» και γι΄ αυτό μπορώ να ονειρεύομαι να γίνω «Κλεισθένης».
Πόσο έξυπνο είναι να κάνεις το βλάκα; Ο μέτριος μπορεί ευκολότερα να προσποιηθεί το βλάκα, είναι πιο κοντά…. Ο ευφυής δεν είναι τόσο δυστυχής, όσο φαίνεται. Πιο δυστυχής είναι η πόλις που δεν τον αξιοποιεί. Η μνησικακία δεν γιάτρεψε ποτέ κανένα λαό από την μιζέρια του.
Είμαι «ζώον πολιτικόν» και όχι ζώον σκέτο….
Τελειώσαμε._
Γράμμα στον άγνωστο πολίτη, 16 Ιουνίου 2012.
